اداره کل برنامه ریزی راهبردی و مدیریت انرژی به دو بخش معاونت راهبردی و معاونت انرژی تقسیم می گردد که خلاصه ای از مهمترین وظایف و ماموریت‌های آن به تفکیک به شرح زیر آورده شده است:

معاونت راهبردی

-        تعیین خط مشی ها و سیاست های راهبردی عملیات بالادستی و پایین دستی در زنجیره ارزش صنعت نفت

-        تهیه برنامه های پنج ساله وزارت نفت در انطباق با اهداف و سیاست های ناظر بر برنامه کلی کشور، نظارت بر اجرای آن در سازمان ها، استخراج بازخورد اجرای برنامه ها و ملحوظ نمودن نتایج در برنامه های آتی

-        برنامه توسعه یا تجدید فعالیت های موجود و یا ایجاد فعالیت های جدید

-        راهبری و نظارت بر تدوین عملکرد اقتصادی صنعت نفت با تاکید بر برنامه ملی اقتصاد مقاومتی

-        برنامه­ریزی و راهبری بر تهیه احکام و لوایح جهت اخذ مجوزهای قانونی از مراجع ذیربط ازجمله مجلس محترم شورای اسلامی و نظارت بر اجرای احکام قانونی برنامه‌های توسعه صنعت نفت در حوزه‌های بالادستی و پایین دستی نفت و گاز

-        برنامه ریزی، راهبری و نظارت بر تعیین شاخص‌های ارزیابی عملکرد در حوزه‌های بالادستی و پایین دستی صنعت نفت براساس زنجیره ارزش نفت و گاز و همچنین تعیین اوزان هریک از این شاخص‌ها به منظور ارزیابی عملکرد وزارت نفت و مقایسه با سایر وزارتخانه‌های داخل و خارج از کشور در چارچوب وظایف و مسئولیتهای محوله

-        نمایندگی صنایع نفت در شورای عالی انرژی، شورای اقتصاد، صندوق توسعه ملی، سازمان سرمایه گذاری و کمک های اقتصادی و فنی ایران و سازمان های مشابه

-        شرکت در کمیسیون های مختلف دولت، کمیسیون های مجلس شورای اسلامی، جلسات سازمان خصصی سازی و سازمان برنامه و بودجه، عضویت و شرکت در کمیسیون های شورای عالی امنیت ملی و همچنین نمایندگی در کمیته ها و کمیسیون‌های مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی

معاونت انرژی

-        نظارت بر تهیه و تنظیم استراتژی و تدوین برنامه های بلندمدت، میان مدت و کوتاه مدت نظام های تولید، انتقال ، توزیع و مصرف فراورده های هیدروکربوری از طریق همکاری و هماهنگی با ارکان ذیربط

-        تدوین سیاست ها و برنامه های کلان منبعث از اهداف و راهبردهای نظام عرضه و تقاضای انرژی و همچنین مدیریت برنامه‌ریزی و تنظیم تراز تولید انرژی

-        بررسی، تجزیه و تحلیل و ارزیابی عملکرد نظام های تولید، انتقال، توزیع و مصرف انرژی و ارائه گزارش های تحلیلی/تطبیقی از عملکرد هر یک در انطباق با برنامه پنج ساله ، برنامه سالانه و فصلی و موازنه تقاضا، تولید و عرضه و ارائه پیشنهاد لازم

-                 راهبری امور تهیه و تدوین "طرح جامع انرژی"، "دورنمای انرژی کشور" و تراز حامل‌های انرژی در کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت

-        ارزیابی و ارزشیابی آثار عملیات سرمایه گذاری های موجود و آینده صنعت نفت در نظام انرژی کشور

-        اعمال نظارت بر حسن اجرای برنامه های مدیریت تقاضا و بهینه سازی مصرف سوخت وحامل‌های انرژی

-        اقدامات لازم در حیطه اختیارات و مسئولیتها و حسب دستور مسئول مافوق در کمیته هماهنگی سوخت وزارت نفت در ارتباط با فرایند تعیین و تخصیص سوخت بهینه، مناسب و ممکن به واحدهای صنعتی/نیروگاه‌ها

-        هماهنگی برنامه‌های مختلف صنایع نفت، گاز، پتروشیمی و پالایشی و ایجاد و حفظ هماهنگی با سازمان های دولتی و سیاست‌های بهینه سازی عرضه و تقاضای حامل های انرژی کشور